Terapia z udziałem psa

Terapia z udziałem psa (w Polsce także pod nazwami kynoterapia lub dogoterapia) – metoda wzmacniająca efektywność rehabilitacji, w której motywatorem jest odpowiednio wyselekcjonowany i wyszkolony pies, prowadzony przez wykwalifikowanego terapeutę. Terapia tego rodzaju jest jedną z dziedzin zooterapii.

Formy zajęć zostały po raz pierwszy zdefiniowane przez Towarzystwo Delta (USA) jako:

-AAA (Animal Assisted Activity)

-AAT (Animal Assisted Therapy)

Europejskie stowarzyszenie ADEu zdefiniowało formy AAA i AAT nieco odmiennie oraz wprowadziło dodatkową formę:

-AAE (Animal Assisted Education)

-Spotkanie z psem (SP)

-Edukacja z psem (EP)

-Terapia z psem (TP)

Terapia z udziałem psa w Polsce

W Polsce dla terapii z udziałem psów używane są nazwy kynoterapia (z gr. kýon – pies, w dopełniaczu: kynós i therapeía – opieka; leczenie) oraz dogoterapia (z ang. dog – pies i therapy – terapia).

Terapia z udziałem psa jest stosowana w Polsce od 1987, w 2004 powołano Polski Związek Dogoterapii, a od 2007 w dniu 15 czerwca obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Dogoterapii[1].

W Polsce brak jest jeszcze uregulowań prawnych, które porządkowałyby i precyzowały wymagania, jakie spełniać powinni terapeuci oraz psy terapeutyczne. Terapią zajmują się osoby fizyczne, najczęściej są to miłośnicy psów posiadający wykształcenie pedagogiczne oraz fundacje posiadające różniące się między sobą wymagania i procedury pracy.

Tematem uporządkowania, standaryzacji i doprowadzenia do uznania terapii z udziałem psa za zawód zajęło się powołane w 2006 przez Hannę Wojciechowską i Włodzimierza Cioć Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne. Efektem jego działań jest system wymogów obejmujący: Kanon Kynoterapii, Kodeks Etyczny Kynoterapeuty[,  wzory dokumentacji, system egzaminowania psów terapeutycznych w 3 klasach: K-A (adept,  K-I (Klasa Pierwsza),  i K-II (Klasa Druga), polska terminologia oraz wpisanie do Klasyfikacji zawodów i specjalności w grupie dużej "Średni personel do spraw zdrowia" Grupa elementarna 3230 – Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii zawodu "Kynoterapeuta (dogoterapeuta)" z kodem 323007.

Rasy psów używane w terapii

W doborze psa dla terapii istotne jest pierwotne przeznaczenie rasy i związane z tym odruchowe zachowania mające wpływ na bezpieczeństwo zajęć. Stąd preferuje się psy rasowe, u których można spodziewać się występowania z dużym prawdopodobieństwem cech niezbędnych przy prowadzeniu zajęć terapeutycznych. Pies terapeutyczny to:

-pies społeczny

-pies przewidywalny

-pies reprezentujący rozumne posłuszeństwo.

W terapii nie powinny być używane psy z grup, których pierwotna użytkowość wymagała zachowań agresywnych:

-psy obronne np. Tosa Inu

-psy stróżujące np. Rottweiler

-psy bojowe np. Dogo Canario.

Nie ma rasy psów szczególnie nadającej się do terapii. O przydatności decydują zawsze cechy osobnicze oraz umiejętności przewodnika. Rasami psów, których spolegliwość i łatwość szkolenia pozwalają na udział w terapii są m.in.:

-Golden retriever

-Labrador Retriever

-Cavalier King Charles Spaniel.

Używane w początkowym etapie doświadczeń z terapią rasy psów północy Alaskan malamute i Siberian Husky wymagają od przewodnika dużego doświadczenia i konsekwencji w prowadzeniu. Rasy te charakteryzują się dużą niezależnością i związanym z tym zwiększonym ryzykiem zachowań niebezpiecznych, stąd nie są proponowanymi rasami dla nowicjuszy w terapii.