Pies domowy – udomowiona forma wilka szarego, ssaka drapieżnego z rodziny psowatych (Canidae), uznawana przez niektórych za podgatunek wilka, a przez innych za odrębny gatunek, opisywany pod synonimicznymi nazwami Canis lupus familiaris lub Canis familiaris. Od czasu jego udomowienia powstało wiele ras, znacznie różniących się morfologią i cechami użytkowymi. Rasy pierwotne powstawały głównie w wyniku presji środowiskowej. Rasy współczesne uzyskano w wyniku doboru sztucznego.

Psy ze względu na funkcje jakie pełnią dla człowieka, zostały podzielone na typy, bądź grupy związane z użytkowością. Wykorzystywane są jako:

-psy myśliwskie

-tropowce (bloodhound)

-legawce (pudelpointer)

-płochacze (płochacz niemiecki)

-posokowce (posokowiec bawarski)

-gończe (gończy Hamiltona)

-norowce (jamnik)

-psy aportujące (curly coated retriever)

-psy ratownicze (nowofundland)

-psy pasterskie (anatolian)

-psy zaganiające (bouvier des Flandres)

-psy stróżujące (mastif tybetański)

-psy stróżująco-obronne (doberman)

-psy służbowe wykorzystywane na potrzeby wojska (czarny terier rosyjski), policji (owczarek niemiecki), służb celnych (chodsky pes)

-psy zaprzęgowe (husky syberyjski)

-psy wyścigowe (greyhound)

-psy reprezentacyjne i do towarzystwa (pudel miniaturowy)

-psy hodowane w celach konsumpcyjnych (nagi pies meksykański)

-psy wiejskie (hovawart)

-psy hodowane w celach terapeutycznych (labrador retriever)

Budowa i wygląd

 Różnorodność ras psów, zarówno pod względem budowy, jak i usposobienia, była obiektem badań m.in. grupy międzynarodowych naukowców z uniwersytetów Utah i brytyjskiego Waltham Center for Pet Nutrition, które należą do korporacji Mars, będącej producentem karmy dla psów. Otrzymane wyniki badań odkryły, że cechy fizyczne jak i charakterologiczne są zależne od genotypu. Badania koncentrowały się na wyszukiwaniu niewielkich różnic w materiale genetycznym.

 W literaturze kynologicznej są przytaczane systemy identyfikacji ras, które mogą być oparte m.in. na kryteriach ich użytkowości lub na cechach wyglądu zewnętrznego. David Alderton (także Anna Maria Krämer) prezentuje podział ras psów ze względu na ich wzrost oraz masę ciała. Wymiary te, w zależności od rasy, wahają się od. ok. 25 cm do nawet ok. 1 metra wysokości w kłębie. Masa ciała psów waha się od 1 do ok. 100 kg. David Alderton wprowadza także ogólne rozróżnienie ras psów ze względu na:

-kształt głowy, gdzie wyróżnia trzy podstawowe kategorie:

psy okrągłogłowe, głównie zaliczane są tu rasy posiadające krótkie kufy (jak u rasy cavalier king charles spaniel);

psy długogłowe, z wydłużonymi kufami (np. whippet);

psy o kształcie głowy kwadratowym, o mocnych i krótkich szczękach (np. takich jak u bulmastifa);

-typ uszu, gdzie są wyszczególnione:

uszy długie (jak u rasy bloodhound);

uszy krótkie (terier czeski), do których zaliczane są uszy łamane, czyli charakterystycznie wywinięte do przodu, tak jak występuje to np. u foksteriera krótkowłosego lub u owczarka szkockiego długowłosego;

uszy stojące (tego typu uszy występują np. u husky syberyjskiego);

długość sierści, gdzie rasy psa są podzielone na trzy grupy:

psy długowłose, krótkowłose, szorstkowłose.